mirror
/
zdecentralizowani
kopia lustrzana https://github.com/trojkat/zdecentralizowani
1
0
Forkuj 0
Kod Zgłoszenia Packages Projekty Wydania Wiki Aktywność
zdecentralizowani/content/uzytkownicy/_index.md

14 KiB
Czysty Bezpośredni odnośnik Wina Historia

+++ title = "Dla użytkowników" template = "section.html" +++

[TOC]

Zanim przejdziemy do konkretnych platform trzeba wspomnieć o niezwykle ważnym dla serwisów zdecentralizowanych projekcie Fediwersum (ang. Fediverse). Nazwa powstała ze zlepienia słów federacja i uniwersum. Celem projektu jest stworzenie rozległej sieci serwerów, które poprzez implementację tych samych protokołów komunikacyjnych mogłyby bez przeszkód wymieniać pomiędzy sobą informacje.

W skład Fediwersum wchodzą różnego rodzaju platformy (m.in. mikroblogowe, społecznościowe, wideo). Posiadając konto na platformnie wchodzącej w skład Fediwersum możemy bez problemu obserwować użytkowników innych platform czy np. używać naszego konta na platformie mikroblogowej aby komentować filmy na platformie wideo. Dzięki temu Fediwersum rozwiązuje problem tożsamości i nie wymusza na nas tworzenia osobnych kont na każdej z tych platform. Dla odpowiedniego porównania wyobraźmy sobie sytuację, w której mamy możliwość użycia naszego konta Facebookowego do skomentowania filmu na YouTube lub konta Twitterowego do śledzenia znajomego na Facebooku. W sieci Fediwersum takie interakcje są możliwe bo wszystkie platformy się ze sobą dogadują.

Na poniższej liście platform zaznaczymy te, które wchodzą w skład Fediwersum.

Platformy mikroblogowe

Mastodon (Fediwersum)

Mastodon to platforma mikroblogowa zbliżona do Twittera lecz oparta na otwartej sieci serwerów. Każdy serwer rządzi się swoimi własnymi prawami czego manifestacją jest regulamin serwera opisujący rzeczy, które nie są mile widziane przez administratorów. Często są to społeczności tematyczne skupione wokół wspólnych zainteresowań użytkowników lub regionalne łączące użytkowników z tego samego regionu.

Mastodon

Pleroma (Fediwersum)

Pleroma to kolejna alternatywa dla Twittera. Zawiera w sobie funkcjonalność Mastodona, do których durzuca kilka dodatkowych tj. reakcje w postaci emoticon. Podobnie jak Mastodon Pleroma komunikuje się za pomocą tego samego protokołu co Mastodon (ActivityPub) tym samym serwery używające Pleromy mogą swobodnie komunikować się również z serwerami Mastodona tworząc wspólnie jedną dużą sieć.

Pleroma

Misskey (Fediwersum)

Misskey to wywodząca się z Japonii platforma mikroblogowa. Z unikatowych funkcji jakie ma do zaoferowania Misskey, w odróżnienia od Mastodona czy Plermony, można wymieć funkcję dysku do przechowywania plików użytkownika, kalendarz, gry czy bardzo elastyczny interfejs użytkownika, który możemy dostosować do swoich upodobań.

Misskey

Platformy społecznościowe

Diaspora (Fediwersum)

Projekt Diaspora został powołany do życia w 2010 przez grupkę znajomych mających wspólny cel - zbudowanie serwisu społecznościowego, który oddałby kontrole z powrotem w ręce użytkowników. Obecnie Diaspora cieszy się dużą i stabilną grupą użytkowników. Wiele osób dołączyło do Diaspory w poszukiwaniu alternatyw dla platform tworzonych przez duże korporacje.

Diaspora

Diaspora posiada możliwość grupowania znajomych (aspekty) i udostępnienia treści tylko wybranym grupom. Oprócz tego znajdziemy tam również możliwość tworzenia ankiet, tagowanie treści, powiadomienia o urodzinach, dwu-etapową autoryzację czy wsparcie dla składni Markdown.

Friendica (Fediwersum)

Friendica celuje w bycie platformą dla każdego. Osoby przybywające z innych platform powinny tutaj czuć się jak w domu, odnajdując funkcjonalności znane z innych serwisów. Ze względu na niskie zużycie zasobów Friendica jest często wybierana przez administratorów serwerów. Jest dobrze zintegrowana z pozostałą częścią Fediwersum przez co jej użytkownicy mogą z łatwością śledzić znajomych zamieszkujących inne usługo Fediwersum.

Friendica

Platformy blogowe

WriteFreely (Fediwersum)

WriteFreely to platforma do publikowania treści, przeznaczona dla blogerów lub osób, które lubią wyrażać swoje myśli w postaci dłuższych tekstów. WriteFreely skupia się na łatwości tworzenia tekstów oraz ich czytelności. Oprócz tekstu wspiera także publikacje zdjęć, treści wideo oraz składnię Markdown. Treści publikowane przez WriteFreely mogę być z łatwością śledzone czy komentowane przez innych użytkowników sieci Fediwersum.

WriteFreely

Platformy wideo

PeerTube (Fediwersum)

W odróżnieniu od platform scentralizowanych PeerTube nie postrzega swoich użytkowników jako produktu, który można śledzić i pokazywać reklamy. Celem PeerTube'a jest stworzenie sieci powiązanych ze sobą platform przechowujących pliki wideo dając użytkownikom możliwość wybóru takiej platformy, która spełnia ich wymagania dotyczące zasad korzystania z serwisu oraz cenzury. Nie znajdziecie tutaj algorytmów rekomendujących kolejne filmy do obejrzenia czy konieczności oddawania komuś praw autorskich do naszych filmów. Strumieniowanie filmów odbywa się za pomocą sieci peer-to-peer (p2p) czyli użytkownicy oglądający materiały wideo automatycznie pomagają w transferze danych do pozostałych użytkowników chcących obejrzeć ten film.

PeerTube

Platformy foto

PixelFed (Fediwersum)

Pixelfeed to platforma do hostingu zdjęć z nowoczesnym interfejsem użytkownika. Z funkcjonalości jakie oferuje ta platforma można wymienić: tworzenie kolekcji, edytor metadanych, wyłączanie komentarzy, pętle wideo, dwu-etapowa autoryzacja, stories, śledzenie tagów.

PixelFed

Platformy audio

Funkwhale (Fediwersum)

Funkwhale to platforma pozwalająca ma słuchanie oraz udostępnianie muzyki w sieci zdecentralizowanej. Aplikacja została tak zaprojektowana aby być nie tylko serwerem i odtwarzaczem muzyki, ale też miejscem skupiającym społeczność i pozwalającym odkrywać muzykę. Funkcjonalność wieloryba to: radia, playlisty, ulubione oraz rekomendowane utwory.

Funkwhale

Agregatory linków

Lemmy (Fediwersum)

Lemmy do platforma podobna to takich serwisów jak Reddit, Wykop czy Hacker News łączącą w sobie funkcję agregatora linków oraz portalu społecznościowego skupiającego użytkowników wokół tworzonych przez nich podserwisów tematycznych. Zdecentralizowanym atutem tej platformy jest możliwość śledzenia również treści, zamieszanych na różnych serwerach.

Lemmy

Kbin (Fediwersum)

Agregator treści i platforma mikroblogowa wzorowana na Reddicie. Użytkownicy mogą tworzyć i moderować własne magazyny (społeczności tematyczne). Portal podzielony jest na dwa główne segmenty - "Stronę główną" zawierającą linki i dłuższe artykuły oraz "Wpisy", które są odpowiednikiem wykopowego mikrobloga.

Kbin

Agregatory wydarzeń

Mobilizon (Fediwersum)

Mobilizon to platforma promujący nadchodzące wydarzenia będąca świetną alternatywą do serwisów tj. meetup.com. Mobilizon umożliwia też tworzenie wielu tożsamości w ramach jednego konta, aby można było łatwo odzielić np. imprezy rodzinne od eventów służbowych.

Mobilizon

Czat

XMPP (dawniej Jabber)

XMPP to otwarty i rozszerzalny protokół komunikacyjny stworzony na potrzeby komunikatorów internetowych. Został zapoczątkowany w 1999 roku pod nazwą Jabber a w pełni ustandaryzowany w 2011 roku jako XMPP. Od tego czasu powstało już bardzo wiele komunikatorów oraz serwerów operujących na protokole XMPP. Oprócz znanej wszystkim listy kontaktów oraz rozmów tekstowych XMPP oferuje również czaty grupowe, rozmowy głosowe, rozmowy wideo, przesyłanie plików czy szyfrowanie. Zasadę działania XMPP można porównać do poczty elekronicznej gdzie wiele niezależnych serwerów komunikuje się pomiędzy sobą. XMPP można też wykorzystać do komunikacji wewnętrznej (np. w firmie) ponieważ sprawdza się doskonale nawet w odciętych od internetu sieciach prywatnych.

XMPP

Delta chat

Delta chat to komunikator, który do przesyłania wiadomości wykorzystuje zdecentralizowaną już sieć serwerów poczty elektronicznej. Można go porównać do specjalnego klienta poczty (wykorzystującego opcje natychmiastowego dostarczania wiadomości), który jest w stanie wykrywać specjalnie oznaczone wiadomości email i wyświetlać je w postaci czatu. Możemy rozmawiać również z osobami nie używającymi Delta chatu, wówczas zobaczą oni nasze wiadomości jako zwykłe emaile, na które mogą odpowiedzieć. Jednak jeżeli obie strony używają do komunikacji Delta chatu, wówczas wiadomości są automatycznie szyfrowane i tylko odbiora oraz nadawaca potrafią je odszyfrować.

Delta chat

Element (dawniej Riot)

Element to komunikator porozumiewający się za pomocą otwartego protokołu Matrix, nad którego rozwojem czuwa organizacja non-profit - Matrix.org Foundation. Wspiera szyfrowanie od końca do końca (ang. end-to-end encryption), grupy, współdzielenie plików, rozmowy audio oraz wideo.

Element

Session

Wysyłaj wiadomości, nie metadane - to oficjalny slogan komunikatora Session, skupionego na prywatności. Session wspiera szyfrowanie od końca do końca (ang. end-to-end encryption), czaty grupowe, wiadomości głosowe oraz załączniki. Aby założyć własne konto nie potrzebujemy emaila czy numeru telefonu, dzięki czemu użytkownicy mogą pozostać całkowicie anonimowi. Wysyłane wiadomości przechodzą przez wewnętrzna sieć anonimizującą co sprawia, że nie można zlokalizować nadawcy.

Session