commit a825be8842e503fffc687ece83d980436a70ddc6 Author: GitHub Actions Date: Mon Nov 28 21:40:19 2022 +0000 Deploy trojkat/zdecentralizowani to trojkat/zdecentralizowani:gh-pages diff --git a/404.html b/404.html new file mode 100644 index 0000000..fbdef15 --- /dev/null +++ b/404.html @@ -0,0 +1,157 @@ + + + + + + + +404 | Zdecentralizowani + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + +
+ +
+

404: Nie znaleziono strony

+
+

+ Ups! Nie można znaleźć podanej strony, upewnij się że adres jest poprawny. Powróć + do strony głównej. +

+

+
+ +
+ + + + + + diff --git a/administratorzy/index.html b/administratorzy/index.html new file mode 100644 index 0000000..6b5bb00 --- /dev/null +++ b/administratorzy/index.html @@ -0,0 +1,159 @@ + + + + + + + + + +Dla administratorów | Zdecentralizowani + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + +
+ +
+

Dla administratorów

+
+

Strona w budowie.

+ +
+ + +
+ + + + + + diff --git a/assets/apple-touch-icon.png b/assets/apple-touch-icon.png new file mode 100644 index 0000000..f4a8c65 Binary files /dev/null and b/assets/apple-touch-icon.png differ diff --git a/assets/favicon-16x16.png b/assets/favicon-16x16.png new file mode 100644 index 0000000..cfc9142 Binary files /dev/null and b/assets/favicon-16x16.png differ diff --git a/assets/favicon-32x32.png b/assets/favicon-32x32.png new file mode 100644 index 0000000..21634dd Binary files /dev/null and b/assets/favicon-32x32.png differ diff --git a/assets/js/disqusLoader.js b/assets/js/disqusLoader.js new file mode 100644 index 0000000..56eae93 --- /dev/null +++ b/assets/js/disqusLoader.js @@ -0,0 +1,10 @@ +/* + disqusLoader.js v1.0 + A JavaScript plugin for lazy-loading Disqus comments widget. + - + By Osvaldas Valutis, www.osvaldas.info + Available for use under the MIT License +*/ +(function(b,f,l){var r=function(a){a=a.getBoundingClientRect();return{top:a.top+f.body.scrollTop,left:a.left+f.body.scrollLeft}},t=function(a,c){var d=f.createElement("script");d.src=a;d.async=!0;d.setAttribute("data-timestamp",+new Date);d.addEventListener("load",function(){"function"===typeof c&&c()});(f.head||f.body).appendChild(d)};l=function(a,c){var d,e;return function(){var g=this,f=arguments,b=+new Date;d&&bb.innerHeight*n||0 + + + + + + + + +O projekcie | Zdecentralizowani + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + +
+ +
+

O projekcie

+
+

Projekt na który właśnie trafiłeś to zbiór porad dotyczących uruchomienia własnych lub korzystania z już istniejących usług zdecentralizowanych. Zacznijmy jednak od tego czym są usługi zdecentralizowane i dlaczego warto się nimi zainteresować.

+

Sieci scentralizowane

+

Internet jaki znasz składa się głównie z usług scentralizowanych, w których użytkownicy korzystają z platform zarządzanych przez pojedynczą firmę/korporację. Są to głównie rozwiązania zamknięte, gdzie kod źródłowy jest ukryty i chroniony jako własność intelektualna. Nie mamy więc pewności co tak na prawdę dzieje się z danymi trafiającymi do takiej platformy i jak dokładnie są wykorzystywane. Nie mamy nad nimi kontroli. Często nie mamy kontroli też nad zasadami, jakimi kieruje się dana platforma co skutkować może dowolnie aplikowaną cenzurą czy wybiórczo stosowanymi regułami. Systemy scentralizowane są też bardzo wrażliwe na awarie, ponieważ awaria w takim systemie można uniemożliwić korzystanie z niego wszystkim użytkownikom.

+

sieć scentralizowana

+

Z takimi sieciami mamy do czynienia na co dzień korzystając w wyszukiwarki Google, podpatrując znajomych na Facebooku, oglądający film na YouTube czy słuchając muzyki na Spotify.

+

Sieci rozproszone

+

Sieci rozproszone to dokładne przeciwieństwo centralizacji. W tych sieciach każdy węzeł jest tak samo ważny (lub nie ważny). Strata kilku węzłów nie wpływa znacząco na działanie całej sieci. Zazwyczaj węzły takiej sieci porozumiewają się za pomocą ustalonego, otwartego protokołu komunikacji co pozwala na samodzielne tworzenie programów, które potrafią się komunikować z pozostałymi uczestnikami sieci.

+

sieć rozproszona

+

Dla lepszego zobrazowania zasad działania sieci rozproszonej wyobraźmy sobie serwis YouTube zaprojektowany jako sieć rozproszona. Każdy z nas uruchamiałby aplikację YouTube będącą węzłem takiej sieci i za jej pomocą oglądał lub udostępniał innym filmy z własnego dysku. Jeżeli jednemu z wideoblogerów zepsułby się komputer wówczas widzowie straciliby możliwość oglądania jego filmów. Nie wpłynęło by to jednak na dostępność filmów innych autorów o ile tylko ich węzły sieci pozostawałyby cały czas dostępne.

+

Przykładami sieci rozproszonych są sieci blockchainowe np. Bitcoin czy sieć BitTorrent.

+

Sieci zdecentralizowane

+

Kompromisem pomiędzy oddawaniem wszystkiego w ręce dużych korporacji (sieci scentralizowane) a koniecznością samodzielnego stawiania własnego mini serwera (sieci rozproszone) są sieci zdecentralizowane. Ich cechą charakterystyczną jest posiadanie dużej ilości małych serwerów, do których podłączają się klienci, najczęściej lokalni. Serwery potrafią komunikować się ze sobą za pomocą otwartego protokołu komunikacji, znany jest również protokół komunikacji klienta z serwerem.

+

sieć zdecentralizowana

+

Kontynuując porównanie do serwisu YouTube jego zdecentralizowana wersja mogła by być zbudowana z wielu serwerów miejskich, które przechowywały by lokalne nagrania. Wideo-blogerzy z Gdańska wrzucali by swoje nagrania na lokalny Gdański serwer a wideo-blogerzy z Krakowa nagrania trzymaliby na serwerze Krakowskim, dzięki czemu nikt nie musiałby samodzielnie udostępniać filmów z własnego dysku (tak jak w przypadku sieci rozproszonych). Jednocześnie z uwagi na zdolność serwerów do rozmawiania pomiędzy sobą klienci dowolnego z nich nadal mieliby dostęp do filmów z znajdujących się na dowolnym innym serwerze. Awaria serwera Gdańskiego co prawda uniemożliwiłaby oglądanie filmów "z obszaru Gdańskiego" jednak filmy z pozostałych regionów nadal byłyby dostępne.

+

Dobrze wszystkim znanym przykładem sieci rozproszonej jest system poczty elektronicznej. Mamy do dyspozycji wiele serwerów poczty elektronicznej, które komunikują się pomiędzy sobą za pomocą otwartego protokołu, mamy też wiele aplikacji klienckich, które również komunikują się z "lokalnymi serwerami" za pomocą otwartego protokołu. Awaria serwerów onet.pl, chociaż uniemożliwa odbieranie wiadomości jego użytkownikom to jednak nie wpływa na komunikację pomiędzy pozostałymi serwerami. Nadal użytkownicy innych serwerów mogą wysyłać e-maile z np. z serwerów wp.pl do serwerów gmail.com.

+

Decentralizacja nie tylko ogranicza zasięg awarii ale również przekazuje zarządzanie danymi do serwerów lokalnych. Pozostając w konwencji poczty elektronicznej to użytkownicy sami podejmują decyzję na jakich serwerach założą swoje konto pocztowe. Każdy serwer ma swój własny regulamin, cennik usług czy zespół administracyjny. Jeżeli nie ufamy administratorom darmowego serwera X zawsze możemy założyć konto w bardziej zaufanym serwisie Y lub nawet samemu czy z pomocą znajomych założyć własny serwer.

+

Decentralizacja oddaje władzę w ręce małych grup i pozwala im kierować się własnymi zasadami.

+

Jeżeli zachęcił Cię ten wstęp to teraz pora przyjrzeć się usługom zdecentralizowanym, z których możesz skorzystać już od zaraz.

+

Jeżeli posiadasz zdolności techniczne, może zainteresuje Cię możliwość uruchomienia własnej usługi zdecentralizowanej i zaproszenia do niej swoich znajomych?

+ +
+ + +
+ + +
+ Zapraszam do współtworzenia lub poprawiania treści tego poradnika w serwisie Github. +
+ + + diff --git a/main.css b/main.css new file mode 100644 index 0000000..753f3a4 --- /dev/null +++ b/main.css @@ -0,0 +1 @@ +*{-webkit-box-sizing:border-box;-moz-box-sizing:border-box;box-sizing:border-box;line-height:2em}html,body{color:#555;margin:0;padding:0}html{font-family:"Libre Baskerville","Times New Roman",Times,"Source Serif Pro","Helvetica Neue",Helvetica,Arial,"Hiragino Sans GB","Hiragino Sans GB W3","Microsoft YaHei UI","Microsoft YaHei","微软雅黑","思源黑体",SYHT,"WenQuanYi Micro Hei",serif;font-size:14px;overflow-y:scroll}@media (min-width: 600px){html{font-size:16px}}body{-webkit-text-size-adjust:100%}h1,h2,h3,h4,h5,h6{color:#353535;font-family:"Helvetica Neue","Segoe UI",Helvetica,Arial,sans-serif;line-height:normal}a{color:#4a9ae1;text-decoration:none}blockquote{border-left:0.25rem solid #e5e5e5;color:#979797;margin:.8rem 0;padding:.5rem 1rem}blockquote p:last-child{margin-bottom:0}@media (min-width: 600px){blockquote{padding:0 5rem 0 1.25rem}}img{display:block;margin:0 0 1rem;max-width:100%}td{vertical-align:top}pre,code{font-family:Menlo,Monaco,monospace}code{background-color:#f9f9f9;border-radius:3px;color:#bf616a;font-size:85%;padding:.25em .5em}pre{margin:0 0 1rem;overflow:auto}pre code{background-color:transparent;color:inherit;font-size:100%;padding:0;font:400 1.125rem/1.75 SFMono-Regular,Consolas,Liberation Mono,Menlo,monospace}.highlight{background-color:#f9f9f9;border-radius:3px;line-height:1.4;margin:0 0 1rem;padding:1rem}.highlight pre{margin-bottom:0;overflow-x:auto}.highlight .lineno{color:#aaa;display:inline-block;padding:0 .75rem 0 .25rem;-webkit-user-select:none;-moz-user-select:none;user-select:none}.post{padding:3rem 0}.post-info{color:#aaa;font-family:Palatino,"Palatino LT STD","Palatino Linotype","Book Antiqua","Georgia",serif;letter-spacing:0.5px;text-align:center}.post-info span{font-style:italic}.post-title{color:#353535;font-family:"Helvetica Neue","Segoe UI",Helvetica,Arial,sans-serif;font-size:4rem;margin:1rem 0;text-align:center}.post-line{border-top:0.4rem solid #353535;display:block;margin:0 auto 3rem;width:4rem}.post p{margin:0 0 1rem}.post a:hover{text-decoration:underline}.post img{margin:0 auto 0.5rem}.post img+em{color:#aaa;display:block;font-family:"Helvetica Neue","Segoe UI",Helvetica,Arial,sans-serif;font-size:0.9rem;font-style:normal;text-align:center}.post img.emoji{display:inline-block;left:0;transform:none;width:1rem;height:1rem;vertical-align:text-top;padding:0;margin:0}.post hr{margin-top:2em;margin-bottom:1.5em}.footnote-definition sup{top:-0.2 0.5em;font-size:0.75em;display:inline}.footnote-definition p{display:inline}.highlight .hll{background-color:#ffc}.highlight .c{color:#999}.highlight .err{color:#a00;background-color:#faa}.highlight .k{color:#069}.highlight .o{color:#555}.highlight .cm{color:#09f;font-style:italic}.highlight .cp{color:#099}.highlight .c1{color:#999}.highlight .cs{color:#999}.highlight .gd{background-color:#fcc;border:1px solid #c00}.highlight .ge{font-style:italic}.highlight .gr{color:#f00}.highlight .gh{color:#030}.highlight .gi{background-color:#cfc;border:1px solid #0c0}.highlight .go{color:#aaa}.highlight .gp{color:#009}.highlight .gu{color:#030}.highlight .gt{color:#9c6}.highlight .kc{color:#069}.highlight .kd{color:#069}.highlight .kn{color:#069}.highlight .kp{color:#069}.highlight .kr{color:#069}.highlight .kt{color:#078}.highlight .m{color:#f60}.highlight .s{color:#d44950}.highlight .na{color:#4f9fcf}.highlight .nb{color:#366}.highlight .nc{color:#0a8}.highlight .no{color:#360}.highlight .nd{color:#99f}.highlight .ni{color:#999}.highlight .ne{color:#c00}.highlight .nf{color:#c0f}.highlight .nl{color:#99f}.highlight .nn{color:#0cf}.highlight .nt{color:#2f6f9f}.highlight .nv{color:#033}.highlight .ow{color:#000}.highlight .w{color:#bbb}.highlight .mf{color:#f60}.highlight .mh{color:#f60}.highlight .mi{color:#f60}.highlight .mo{color:#f60}.highlight .sb{color:#c30}.highlight .sc{color:#c30}.highlight .sd{color:#c30;font-style:italic}.highlight .s2{color:#c30}.highlight .se{color:#c30}.highlight .sh{color:#c30}.highlight .si{color:#a00}.highlight .sx{color:#c30}.highlight .sr{color:#3aa}.highlight .s1{color:#c30}.highlight .ss{color:#fc3}.highlight .bp{color:#366}.highlight .vc{color:#033}.highlight .vg{color:#033}.highlight .vi{color:#033}.highlight .il{color:#f60}.css .o,.css .o+.nt,.css .nt+.nt{color:#999}.container{margin:0 auto;max-width:800px;width:80%}main,footer,.nav-container{display:block;margin:0 auto;max-width:800px;width:80%}.nav{box-shadow:0 2px 2px -2px rgba(0,0,0,0.2);overflow:auto}.nav-container{margin:1rem auto;position:relative;text-align:center}.nav-title{-webkit-transition:all 0.2s ease-out;-moz-transition:all 0.2s ease-out;transition:all 0.2s ease-out;color:#555;display:inline-block;margin:0;padding-right:.2rem}.nav-title:hover,.nav-title:focus{opacity:.6}.nav ul{list-style-type:none;margin:1rem 0 0;padding:0;text-align:center}.nav li{-webkit-transition:all 0.2s ease-out;-moz-transition:all 0.2s ease-out;transition:all 0.2s ease-out;color:#555;display:inline-block;opacity:.6;padding:0 2rem 0 0}.nav li:last-child{padding-right:0}.nav li:hover,.nav li:focus{opacity:1}.nav a{color:#555;font-family:"Helvetica Neue","Segoe UI",Helvetica,Arial,sans-serif}@media (min-width: 600px){.nav-container{text-align:left}.nav ul{bottom:0;position:absolute;right:0}}footer{font-family:Palatino,"Palatino LT STD","Palatino Linotype","Book Antiqua","Georgia",serif;padding:2rem 0;text-align:center}footer span{color:#555;font-size:.8rem}.pagination{border-top:0.5px solid #e5e5e5;font-family:Palatino,"Palatino LT STD","Palatino Linotype","Book Antiqua","Georgia",serif;padding-top:2rem;position:relative;text-align:center}.pagination span{color:#353535;font-size:1.1rem}.pagination .top{-webkit-transition:all 0.3s ease-out;-moz-transition:all 0.3s ease-out;transition:all 0.3s ease-out;color:#555;font-family:"Helvetica Neue","Segoe UI",Helvetica,Arial,sans-serif;font-size:1.1rem;opacity:.6}.pagination .top:hover{opacity:1}.pagination .arrow{-webkit-transition:all 0.3s ease-out;-moz-transition:all 0.3s ease-out;transition:all 0.3s ease-out;color:#555;position:absolute}.pagination .arrow:hover,.pagination .arrow:focus{opacity:.6;text-decoration:none}.pagination .left{left:0}.pagination .right{right:0}.catalogue-item{border-bottom:1px solid #e5e5e5;color:#555;display:block;padding:2rem 0}.catalogue-item:hover .catalogue-line,.catalogue-item:focus .catalogue-line{width:5rem}.catalogue-item:last-child{border:0}.catalogue-pinned{color:#aaa;font-family:Palatino,"Palatino LT STD","Palatino Linotype","Book Antiqua","Georgia",serif;letter-spacing:.5px}.catalogue-time{color:#aaa;font-family:Palatino,"Palatino LT STD","Palatino Linotype","Book Antiqua","Georgia",serif;letter-spacing:.5px}.catalogue-title{color:#353535;display:block;font-family:"Helvetica Neue","Segoe UI",Helvetica,Arial,sans-serif;font-size:2rem;font-weight:700;margin:.5rem 0}.catalogue-line{-webkit-transition:all 0.3s ease-out;-moz-transition:all 0.3s ease-out;transition:all 0.3s ease-out;border-top:0.2rem solid #353535;display:block;width:2rem}.notfound{position:relative;text-align:center;margin:4rem 0}.notfound-error{font-size:4rem;margin:1rem 0}.notfound-line{border-top:0.4rem solid #353535;display:block;margin:0 auto 3rem;width:4rem}.notfound-message{max-width:25rem;margin:0 auto}.tags-header-title{color:#353535;font-family:"Helvetica Neue","Segoe UI",Helvetica,Arial,sans-serif;font-size:4rem;margin:1rem 0;text-align:center}.tags-header-line{border-top:0.4rem solid #353535;display:block;margin:0 auto 3rem;width:4rem}.tags-clouds{text-align:center;font-family:"Helvetica Neue","Segoe UI",Helvetica,Arial,sans-serif}.tags-clouds a{display:inline-block;margin:0 0.1rem 0.2rem;padding:0.2rem 0.5rem;background:rgba(0,0,0,0.05);border-radius:5px;color:#555;text-decoration:none}.tags-clouds a:hover,.tags-clouds a:active{background:rgba(0,0,0,0.1)}.tags-item-icon{height:1rem}.tags-item-label{display:inline-block;margin:2rem 0 0.5rem}.tags-item-label a{font-family:"Helvetica Neue","Segoe UI",Helvetica,Arial,sans-serif;color:#555}.tags-post{display:flex;justify-content:space-between;padding:5px 0}.tags-post-title{color:#555;text-decoration:none;white-space:nowrap;overflow:hidden;text-overflow:ellipsis}.tags-post-line{-webkit-transition:all 0.3s ease-out;-moz-transition:all 0.3s ease-out;transition:all 0.3s ease-out;border-top:0.1rem solid #353535;display:block;width:0}.tags-post-meta{color:#aaa;text-align:right;white-space:nowrap}.tags-post:hover .tags-post-line,.tags-post:active .tags-post-line{width:3rem}.tags-post:hover .tags-post-meta,.tags-post:active .tags-post-meta{color:#353535}pre{padding:1rem;overflow:auto}pre[data-linenos]{padding:1rem 0}pre table td{padding:0}pre table td:nth-of-type(1){text-align:center;user-select:none}pre mark{display:block;background-color:rgba(254,252,232,0.9)}pre table{width:100%;border-collapse:collapse}h2{margin-top:60px} diff --git a/robots.txt b/robots.txt new file mode 100644 index 0000000..4df839f --- /dev/null +++ b/robots.txt @@ -0,0 +1,3 @@ +User-agent: * +Allow: / +Sitemap: https://trojkat.github.io/zdecentralizowani/sitemap.xml diff --git a/siec-rozproszona.png b/siec-rozproszona.png new file mode 100644 index 0000000..032d643 Binary files /dev/null and b/siec-rozproszona.png differ diff --git a/siec-scentralizowana.png b/siec-scentralizowana.png new file mode 100644 index 0000000..381a211 Binary files /dev/null and b/siec-scentralizowana.png differ diff --git a/siec-zdecentralizowana.png b/siec-zdecentralizowana.png new file mode 100644 index 0000000..d929121 Binary files /dev/null and b/siec-zdecentralizowana.png differ diff --git a/sitemap.xml b/sitemap.xml new file mode 100644 index 0000000..10279e4 --- /dev/null +++ b/sitemap.xml @@ -0,0 +1,12 @@ + + + + https://trojkat.github.io/zdecentralizowani/ + + + https://trojkat.github.io/zdecentralizowani/administratorzy/ + + + https://trojkat.github.io/zdecentralizowani/uzytkownicy/ + + diff --git a/uzytkownicy/deltachat.png b/uzytkownicy/deltachat.png new file mode 100644 index 0000000..66fcf1a Binary files /dev/null and b/uzytkownicy/deltachat.png differ diff --git a/uzytkownicy/diaspora.png b/uzytkownicy/diaspora.png new file mode 100644 index 0000000..101ed67 Binary files /dev/null and b/uzytkownicy/diaspora.png differ diff --git a/uzytkownicy/element.png b/uzytkownicy/element.png new file mode 100644 index 0000000..8b3bd8e Binary files /dev/null and b/uzytkownicy/element.png differ diff --git a/uzytkownicy/friendica.png b/uzytkownicy/friendica.png new file mode 100644 index 0000000..28f6cd3 Binary files /dev/null and b/uzytkownicy/friendica.png differ diff --git a/uzytkownicy/funkwhale.png b/uzytkownicy/funkwhale.png new file mode 100644 index 0000000..1b5ad77 Binary files /dev/null and b/uzytkownicy/funkwhale.png differ diff --git a/uzytkownicy/index.html b/uzytkownicy/index.html new file mode 100644 index 0000000..87d4c49 --- /dev/null +++ b/uzytkownicy/index.html @@ -0,0 +1,464 @@ + + + + + + + + + +Dla użytkowników | Zdecentralizowani + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + +
+ +
+

Dla użytkowników

+
+

+

Spis treści

+
    +
  1. + Platformy mikroblogowe + +
      +
    1. + Mastodon (Fediwersum) + +
      2. +
    2. + Pleroma (Fediwersum) + +
      3. +
    3. + Misskey (Fediwersum) + +
      4. +
    +
    +
    2. +
  2. + Platformy społecznościowe + +
      +
    1. + Diaspora (Fediwersum) + +
      2. +
    2. + Friendica (Fediwersum) + +
      3. +
    +
    +
    3. +
  3. + Platformy blogowe + +
      +
    1. + WriteFreely (Fediwersum) + +
      2. +
    +
    +
    4. +
  4. + Platformy wideo + +
      +
    1. + PeerTube (Fediwersum) + +
      2. +
    +
    +
    5. +
  5. + Platformy foto + +
      +
    1. + PixelFed (Fediwersum) + +
      2. +
    +
    +
    6. +
  6. + Platformy audio + +
      +
    1. + Funkwhale (Fediwersum) + +
      2. +
    +
    +
    7. +
  7. + Agregatory linków + +
      +
    1. + Lemmy (Fediwersum) + +
      2. +
    2. + Kbin (Fediwersum) + +
      3. +
    +
    +
    8. +
  8. + Agregatory wydarzeń + +
      +
    1. + Mobilizon (Fediwersum) + +
      2. +
    +
    +
    9. +
  9. + Czat + +
      +
    1. + XMPP (dawniej Jabber) + +
      2. +
    2. + Delta chat + +
      3. +
    3. + Element (dawniej Riot) + +
      4. +
    4. + Session + +
      5. +
    +
    +
    10. +
+

+

Zanim przejdziemy do konkretnych platform trzeba wspomnieć o niezwykle ważnym dla serwisów zdecentralizowanych projekcie Fediwersum (ang. Fediverse). Nazwa powstała ze zlepienia słów federacja i uniwersum. Celem projektu jest stworzenie rozległej sieci serwerów, które poprzez implementację tych samych protokołów komunikacyjnych mogłyby bez przeszkód wymieniać pomiędzy sobą informacje.

+

W skład Fediwersum wchodzą różnego rodzaju platformy (m.in. mikroblogowe, społecznościowe, wideo). Posiadając konto na platformnie wchodzącej w skład Fediwersum możemy bez problemu obserwować użytkowników innych platform czy np. używać naszego konta na platformie mikroblogowej aby komentować filmy na platformie wideo. Dzięki temu Fediwersum rozwiązuje problem tożsamości i nie wymusza na nas tworzenia osobnych kont na każdej z tych platform. Dla odpowiedniego porównania wyobraźmy sobie sytuację, w której mamy możliwość użycia naszego konta Facebookowego do skomentowania filmu na YouTube lub konta Twitterowego do śledzenia znajomego na Facebooku. W sieci Fediwersum takie interakcje są możliwe bo wszystkie platformy się ze sobą dogadują.

+

Na poniższej liście platform zaznaczymy te, które wchodzą w skład Fediwersum.

+

Platformy mikroblogowe

+

Mastodon (Fediwersum)

+

Mastodon to platforma mikroblogowa zbliżona do Twittera lecz oparta na otwartej sieci serwerów. Każdy serwer rządzi się swoimi własnymi prawami czego manifestacją jest regulamin serwera opisujący rzeczy, które nie są mile widziane przez administratorów. Często są to społeczności tematyczne skupione wokół wspólnych zainteresowań użytkowników lub regionalne łączące użytkowników z tego samego regionu.

+

Mastodon

+ +

Pleroma (Fediwersum)

+

Pleroma to kolejna alternatywa dla Twittera. Zawiera w sobie funkcjonalność Mastodona, do których durzuca kilka dodatkowych tj. reakcje w postaci emoticon. Podobnie jak Mastodon Pleroma komunikuje się za pomocą tego samego protokołu co Mastodon (ActivityPub) tym samym serwery używające Pleromy mogą swobodnie komunikować się również z serwerami Mastodona tworząc wspólnie jedną dużą sieć.

+

Pleroma

+ +

Misskey (Fediwersum)

+

Misskey to wywodząca się z Japonii platforma mikroblogowa. Z unikatowych funkcji jakie ma do zaoferowania Misskey, w odróżnienia od Mastodona czy Plermony, można wymieć funkcję dysku do przechowywania plików użytkownika, kalendarz, gry czy bardzo elastyczny interfejs użytkownika, który możemy dostosować do swoich upodobań.

+

Misskey

+ +

Platformy społecznościowe

+

Diaspora (Fediwersum)

+

Projekt Diaspora został powołany do życia w 2010 przez grupkę znajomych mających wspólny cel - zbudowanie serwisu społecznościowego, który oddałby kontrole z powrotem w ręce użytkowników. Obecnie Diaspora cieszy się dużą i stabilną grupą użytkowników. Wiele osób dołączyło do Diaspory w poszukiwaniu alternatyw dla platform tworzonych przez duże korporacje.

+

Diaspora

+

Diaspora posiada możliwość grupowania znajomych (aspekty) i udostępnienia treści tylko wybranym grupom. Oprócz tego znajdziemy tam również możliwość tworzenia ankiet, tagowanie treści, powiadomienia o urodzinach, dwu-etapową autoryzację czy wsparcie dla składni Markdown.

+ +

Friendica (Fediwersum)

+

Friendica celuje w bycie platformą dla każdego. Osoby przybywające z innych platform powinny tutaj czuć się jak w domu, odnajdując funkcjonalności znane z innych serwisów. Ze względu na niskie zużycie zasobów Friendica jest często wybierana przez administratorów serwerów. Jest dobrze zintegrowana z pozostałą częścią Fediwersum przez co jej użytkownicy mogą z łatwością śledzić znajomych zamieszkujących inne usługo Fediwersum.

+

Friendica

+ +

Platformy blogowe

+

WriteFreely (Fediwersum)

+

WriteFreely to platforma do publikowania treści, przeznaczona dla blogerów lub osób, które lubią wyrażać swoje myśli w postaci dłuższych tekstów. WriteFreely skupia się na łatwości tworzenia tekstów oraz ich czytelności. Oprócz tekstu wspiera także publikacje zdjęć, treści wideo oraz składnię Markdown. Treści publikowane przez WriteFreely mogę być z łatwością śledzone czy komentowane przez innych użytkowników sieci Fediwersum.

+

WriteFreely

+ +

Platformy wideo

+

PeerTube (Fediwersum)

+

W odróżnieniu od platform scentralizowanych PeerTube nie postrzega swoich użytkowników jako produktu, który można śledzić i pokazywać reklamy. Celem PeerTube'a jest stworzenie sieci powiązanych ze sobą platform przechowujących pliki wideo dając użytkownikom możliwość wybóru takiej platformy, która spełnia ich wymagania dotyczące zasad korzystania z serwisu oraz cenzury. Nie znajdziecie tutaj algorytmów rekomendujących kolejne filmy do obejrzenia czy konieczności oddawania komuś praw autorskich do naszych filmów. Strumieniowanie filmów odbywa się za pomocą sieci peer-to-peer (p2p) czyli użytkownicy oglądający materiały wideo automatycznie pomagają w transferze danych do pozostałych użytkowników chcących obejrzeć ten film.

+

PeerTube

+ +

Platformy foto

+

PixelFed (Fediwersum)

+

Pixelfeed to platforma do hostingu zdjęć z nowoczesnym interfejsem użytkownika. Z funkcjonalości jakie oferuje ta platforma można wymienić: tworzenie kolekcji, edytor metadanych, wyłączanie komentarzy, pętle wideo, dwu-etapowa autoryzacja, stories, śledzenie tagów.

+

PixelFed

+ +

Platformy audio

+

Funkwhale (Fediwersum)

+

Funkwhale to platforma pozwalająca ma słuchanie oraz udostępnianie muzyki w sieci zdecentralizowanej. Aplikacja została tak zaprojektowana aby być nie tylko serwerem i odtwarzaczem muzyki, ale też miejscem skupiającym społeczność i pozwalającym odkrywać muzykę. Funkcjonalność wieloryba to: radia, playlisty, ulubione oraz rekomendowane utwory.

+

Funkwhale

+ +

Agregatory linków

+

Lemmy (Fediwersum)

+

Lemmy do platforma podobna to takich serwisów jak Reddit, Wykop czy Hacker News łączącą w sobie funkcję agregatora linków oraz portalu społecznościowego skupiającego użytkowników wokół tworzonych przez nich podserwisów tematycznych. Zdecentralizowanym atutem tej platformy jest możliwość śledzenia również treści, zamieszanych na różnych serwerach.

+

Lemmy

+ +

Kbin (Fediwersum)

+

Agregator treści i platforma mikroblogowa wzorowana na Reddicie. Użytkownicy mogą tworzyć i moderować własne magazyny (społeczności tematyczne). Portal podzielony jest na dwa główne segmenty - "Stronę główną" zawierającą linki i dłuższe artykuły oraz "Wpisy", które są odpowiednikiem wykopowego mikrobloga.

+

Kbin

+ +

Agregatory wydarzeń

+

Mobilizon (Fediwersum)

+

Mobilizon to platforma promujący nadchodzące wydarzenia będąca świetną alternatywą do serwisów tj. meetup.com. Mobilizon umożliwia też tworzenie wielu tożsamości w ramach jednego konta, aby można było łatwo odzielić np. imprezy rodzinne od eventów służbowych.

+

Mobilizon

+ +

Czat

+

XMPP (dawniej Jabber)

+

XMPP to otwarty i rozszerzalny protokół komunikacyjny stworzony na potrzeby komunikatorów internetowych. Został zapoczątkowany w 1999 roku pod nazwą Jabber a w pełni ustandaryzowany w 2011 roku jako XMPP. Od tego czasu powstało już bardzo wiele komunikatorów oraz serwerów operujących na protokole XMPP. Oprócz znanej wszystkim listy kontaktów oraz rozmów tekstowych XMPP oferuje również czaty grupowe, rozmowy głosowe, rozmowy wideo, przesyłanie plików czy szyfrowanie. Zasadę działania XMPP można porównać do poczty elekronicznej gdzie wiele niezależnych serwerów komunikuje się pomiędzy sobą. XMPP można też wykorzystać do komunikacji wewnętrznej (np. w firmie) ponieważ sprawdza się doskonale nawet w odciętych od internetu sieciach prywatnych.

+

XMPP

+ +

Delta chat

+

Delta chat to komunikator, który do przesyłania wiadomości wykorzystuje zdecentralizowaną już sieć serwerów poczty elektronicznej. Można go porównać do specjalnego klienta poczty (wykorzystującego opcje natychmiastowego dostarczania wiadomości), który jest w stanie wykrywać specjalnie oznaczone wiadomości email i wyświetlać je w postaci czatu. Możemy rozmawiać również z osobami nie używającymi Delta chatu, wówczas zobaczą oni nasze wiadomości jako zwykłe emaile, na które mogą odpowiedzieć. Jednak jeżeli obie strony używają do komunikacji Delta chatu, wówczas wiadomości są automatycznie szyfrowane i tylko odbiora oraz nadawaca potrafią je odszyfrować.

+

Delta chat

+ +

Element (dawniej Riot)

+

Element to komunikator porozumiewający się za pomocą otwartego protokołu Matrix, nad którego rozwojem czuwa organizacja non-profit - Matrix.org Foundation. Wspiera szyfrowanie od końca do końca (ang. end-to-end encryption), grupy, współdzielenie plików, rozmowy audio oraz wideo.

+

Element

+ +

Session

+

Wysyłaj wiadomości, nie metadane - to oficjalny slogan komunikatora Session, skupionego na prywatności. Session wspiera szyfrowanie od końca do końca (ang. end-to-end encryption), czaty grupowe, wiadomości głosowe oraz załączniki. Aby założyć własne konto nie potrzebujemy emaila czy numeru telefonu, dzięki czemu użytkownicy mogą pozostać całkowicie anonimowi. Wysyłane wiadomości przechodzą przez wewnętrzna sieć anonimizującą co sprawia, że nie można zlokalizować nadawcy.

+

Session

+ + +
+ + +
+ + + + + + diff --git a/uzytkownicy/kbin.png b/uzytkownicy/kbin.png new file mode 100644 index 0000000..5a80fb9 Binary files /dev/null and b/uzytkownicy/kbin.png differ diff --git a/uzytkownicy/lemmy.png b/uzytkownicy/lemmy.png new file mode 100644 index 0000000..5d4c5a9 Binary files /dev/null and b/uzytkownicy/lemmy.png differ diff --git a/uzytkownicy/mastodon.png b/uzytkownicy/mastodon.png new file mode 100644 index 0000000..21e6e71 Binary files /dev/null and b/uzytkownicy/mastodon.png differ diff --git a/uzytkownicy/misskey.jpg b/uzytkownicy/misskey.jpg new file mode 100644 index 0000000..aebd78a Binary files /dev/null and b/uzytkownicy/misskey.jpg differ diff --git a/uzytkownicy/mobilizon.jpg b/uzytkownicy/mobilizon.jpg new file mode 100644 index 0000000..a3b1be7 Binary files /dev/null and b/uzytkownicy/mobilizon.jpg differ diff --git a/uzytkownicy/peertube.png b/uzytkownicy/peertube.png new file mode 100644 index 0000000..5ac468e Binary files /dev/null and b/uzytkownicy/peertube.png differ diff --git a/uzytkownicy/pixelfed.png b/uzytkownicy/pixelfed.png new file mode 100644 index 0000000..09e5599 Binary files /dev/null and b/uzytkownicy/pixelfed.png differ diff --git a/uzytkownicy/pleroma.png b/uzytkownicy/pleroma.png new file mode 100644 index 0000000..13e14a2 Binary files /dev/null and b/uzytkownicy/pleroma.png differ diff --git a/uzytkownicy/session.jpg b/uzytkownicy/session.jpg new file mode 100644 index 0000000..c2ccbb3 Binary files /dev/null and b/uzytkownicy/session.jpg differ diff --git a/uzytkownicy/writefreely.png b/uzytkownicy/writefreely.png new file mode 100644 index 0000000..0db2f3c Binary files /dev/null and b/uzytkownicy/writefreely.png differ diff --git a/uzytkownicy/xmpp.png b/uzytkownicy/xmpp.png new file mode 100644 index 0000000..ef6d4aa Binary files /dev/null and b/uzytkownicy/xmpp.png differ