diff --git a/help/manual/common/defs.tex b/help/manual/common/defs.tex index a888da41..66cb35be 100644 --- a/help/manual/common/defs.tex +++ b/help/manual/common/defs.tex @@ -9,7 +9,6 @@ \usepackage{float} \usepackage{ltxcmds} \usepackage{fp} -\usepackage{calc} % This macro produces a "Snap!" logo. % @@ -68,4 +67,4 @@ \centering \includegraphics[scale=\defaultGraphicsScale]{#1} \end{figure} -} +} \ No newline at end of file diff --git a/help/manual/en/snap-manual.tex b/help/manual/en/snap-manual.tex index a79995e2..b95b0c5a 100644 --- a/help/manual/en/snap-manual.tex +++ b/help/manual/en/snap-manual.tex @@ -68,9 +68,9 @@ At the top of the script is a \emph{hat} block, which indicates when the script The other blocks in this script are \emph{command} blocks. Each command block corresponds to an action that \Snap{} already knows how to carry out. For example, the block \inlinepic{move-10-steps} tells the sprite (the arrowhead shape on the \emph{stage} at the right end of the window) to move ten steps (a step is a very small unit of distance) in the direction in which the arrowhead is pointing. We'll see shortly that there can be more than one sprite, and that each sprite has its own scripts. Also, a sprite doesn't have to look like an arrowhead, but can have any picture as a costume. The shape of the \code{move} block is meant to remind you of a Lego\texttrademark{} brick; a script is a stack of blocks. (The word ``block'' denotes both the graphical shape on the screen and the procedure, the action, that the block carries out.) -The number~10 in the \code{move} block above is called an \emph{input} to the block. By clicking on the white oval, you can type any number in place of the 10. The sample script on page~\pageref{fig:typical-script} uses 100 as the input value. We'll see later that inputs can have non-oval shapes that accept values other than numbers. We'll also see that you can compute input values, instead of typing a particular value into the oval. A block can have more than one input slot. For example, the \code{glide} block located about halfway down the Motion palette has three inputs. +The number~$10$ in the \code{move} block above is called an \emph{input} to the block. By clicking on the white oval, you can type any number in place of the $10$. The sample script on page~\pageref{fig:typical-script} uses $100$ as the input value. We'll see later that inputs can have non-oval shapes that accept values other than numbers. We'll also see that you can compute input values, instead of typing a particular value into the oval. A block can have more than one input slot. For example, the \code{glide} block located about halfway down the Motion palette has three inputs. -Most command blocks have that brick shape, but some, like the \code{repeat} block in the sample script, are \emph{C-shaped}. Most C-shaped blocks are found in the Control palette. The slot inside the C shape is a special kind of input slot that accepts a \emph{script} as the input. In the sample script, the \code{repeat} block has two inputs: the number 4 and the script +Most command blocks have that brick shape, but some, like the \code{repeat} block in the sample script, are \emph{C-shaped}. Most C-shaped blocks are found in the Control palette. The slot inside the C shape is a special kind of input slot that accepts a \emph{script} as the input. In the sample script, the \code{repeat} block has two inputs: the number $4$ and the script \bigpic{typical-script-inner} @@ -193,7 +193,7 @@ You can do arithmetic using reporters in the Operators palette: \includegraphics{../common/turtle-says-its-rounded-position} \end{figure} -The \code{round} block rounds 35.3905\ldots\ to 35, and the \code{+}~block adds 100 to that. (By the way, the \code{round} block is in the Operators palette, just like~\code{+}, but in this script it's a lighter color with black lettering because \Snap{} alternates light and dark versions of the palette colors when a block is nested inside another block from the same palette: +The \code{round} block rounds $35.3905\ldots$ to $35$, and the \code{+}~block adds $100$ to that. (By the way, the \code{round} block is in the Operators palette, just like~\code{+}, but in this script it's a lighter color with black lettering because \Snap{} alternates light and dark versions of the palette colors when a block is nested inside another block from the same palette: \bigpic{zebra-coloring} @@ -226,6 +226,19 @@ Sometimes you want to take the same action whether some condition is true or fal \bigpic{predicates-and-conditional-evaluation-4} \section{Variables} + +Try this script:\footnote{The \code{for} block is also in the tools library; choose ``\code{Import tools}'' from the file menu if you don't have it in the Control palette.} + +\bigpic{squiral-script} + +The input to the \code{move} block is an orange oval. To get it there, drag the orange oval that's part of the \code{for} block: + +\bigpic{variable-dragging} + +The orange oval is a \emph{variable}: a symbol that represents a value. (I took this screenshot before changing the second number input to the \code{for} block from the default $10$ to $200$, and before dragging in a \code{turn} block.) \code{For} runs its script input repeatedly, just like \code{repeat}, but before each repetition it sets the variable \code{i} to a number starting with its first numeric input, adding $1$ for each repetition, until it reaches the second numeric input. In this case, there will be $200$ repetitions, first with $\code{i}=1$, then with $\code{i}=2$, then $3$, and so on until $\code{i}=200$ for the final repetition. The result is that each \code{move} draws a longer and longer line segment, and that's why the picture you see is a kind of spiral. (If you try again with a turn of $90$ degrees instead of $92$, you'll see why this picture is called a ``squiral.'') + +The variable \code{i} is created by the \code{for} block, and it can only be used in the script inside the block's C-slot. (By the way, if you don't like the name \code{i}, you can change it by clicking on the orange oval without dragging it, which will pop up a dialog window in which you can enter a different name: + \subsection{Global Variables} \subsection{Script Variables} \section{Etcetera} diff --git a/help/manual/en/squiral-script.png b/help/manual/en/squiral-script.png new file mode 100644 index 00000000..d3b69d6b Binary files /dev/null and b/help/manual/en/squiral-script.png differ diff --git a/help/manual/en/variable-dragging.png b/help/manual/en/variable-dragging.png new file mode 100644 index 00000000..c2708ed1 Binary files /dev/null and b/help/manual/en/variable-dragging.png differ diff --git a/help/manual/pl/przeciaganie-zmiennej.pdf b/help/manual/pl/przeciaganie-zmiennej.pdf new file mode 100644 index 00000000..e794d94e Binary files /dev/null and b/help/manual/pl/przeciaganie-zmiennej.pdf differ diff --git a/help/manual/pl/przeciaganie-zmiennej.svg b/help/manual/pl/przeciaganie-zmiennej.svg new file mode 100644 index 00000000..d578f8e7 --- /dev/null +++ b/help/manual/pl/przeciaganie-zmiennej.svg @@ -0,0 +1,102 @@ + + + + + + + + + + + + + + + + + image/svg+xml + + + + + + + + + + diff --git a/help/manual/pl/skrypt-kwadratowej-spirali.png b/help/manual/pl/skrypt-kwadratowej-spirali.png new file mode 100644 index 00000000..3249f9fd Binary files /dev/null and b/help/manual/pl/skrypt-kwadratowej-spirali.png differ diff --git a/help/manual/pl/snap-podrecznik.tex b/help/manual/pl/snap-podrecznik.tex index b516d47b..a0845421 100644 --- a/help/manual/pl/snap-podrecznik.tex +++ b/help/manual/pl/snap-podrecznik.tex @@ -44,7 +44,7 @@ Podręcznik użytkownika \\ \clearpage -\chapter{Bloki, skrypty i duszki} +\chapter{Bloki, skrypty i~duszki} W~tym rozdziale poznamy kilka cech języka \Snap{} odziedziczonych po Scratchu; doświadczeni użytkownicy Scratcha mogą przejść od razu do sekcji~\ref{sec:zagnieżdżanie-duszków}. @@ -70,15 +70,15 @@ Na powyższy skrypt składa się pięć bloków w~trzech różnych kolorach, odp Pozioma biała linia sygnalizuje, że jeśli puścimy zielony blok, połączy się on z~wypustką ciemnożółtego. -\subsection{Bloki-czapki i bloki komend} +\subsection{Bloki-czapki i~bloki komend} Na górze skryptu znajduje się \emph{blok-czapka}, który określa, kiedy skrypt ma zostać wykonany. Nazwy bloków-czapek zazwyczaj zaczynają się słowem ,,\code{kiedy}''; nasz przykładowy skrypt powinien zostać uruchomiony w~momencie kliknięcia zielonej flagi, znajdującej się w pobliżu prawej strony paska narzędzi \Snap{a}. (Pasek ten jest częścią okna programu \Snap{}; nie chodzi tutaj o pasek menu przeglądarki lub systemu operacyjnego). Skrypt nie musi posiadać czapki, jednak w~takim przypadku zostanie wykonany tylko wtedy, gdy użytkownik sam go kliknie. Skrypt nie może mieć więcej niż jednej czapki; jej charakterystyczny kształt służy łatwiejszemu zapamiętaniu tej szczególnej własności. Pozostałe bloki w naszym skrypcie to \emph{bloki komend}. Każdy z~nich oznacza jakąś akcję, którą \Snap{} potrafi wykonać. Na przykład blok \inlinepic{przesun-o-10-krokow} nakazuje duszkowi\footnote{W grafice komputerowej słowem ,,duszek'' (ang. \textit{sprite}) nazywa się ruchomy obiekt na ekranie --- przyp. tłum.}, czyli strzałce na \emph{scenie} po prawej stronie okna, aby przesunął się o~dziesięć kroków do przodu w~kierunku, w~którym jest zwrócony. Każdy krok to niewielka odległość na ekranie. Wkrótce przekonamy się, że na scenie może być więcej duszków, a~każdy z nich może mieć własne skrypty. Ponadto duszki nie muszą wyglądać jak strzałki; ich kostiumy mogą być dowolnymi obrazkami. Kształt bloku \code{przesuń} ma za zadanie przypominać klocek, skrypt zaś jest jak wieża z klocków. Słowa ,,blok'' będziemy używać dla oznaczenia zarówno graficznego symbolu na ekranie, jak i~procedury (akcji) jaką ten blok wykonuje. -Liczbę 10 w powyższym bloku \code{przesuń} nazywamy jego \emph{parametrem}. Kliknąwszy na białym, owalnym polu, możemy wpisać w~jej miejsce dowolną inną. W przykładowym skrypcie ze strony \pageref{fig:typowy-skrypt} parametrem jest liczba 100. Jak się później okaże, pola parametrów mogą mieć kształty inne od owalnych; oznacza to wtedy, że akceptują one wartości inne niż liczby. Zobaczymy również, że zamiast wpisywać konkretne wartości w~pola, możemy nakazać komputerowi je obliczać. Ponadto blok może mieć więcej niż jeden parametr. Na przykład blok \code{leć}, znajdujący się mniej więcej w~połowie palety ,,Ruch'', przyjmuje trzy parametry. +Liczbę $10$ w powyższym bloku \code{przesuń} nazywamy jego \emph{parametrem}. Kliknąwszy na białym, owalnym polu, możemy wpisać w~jej miejsce dowolną inną. W przykładowym skrypcie ze strony \pageref{fig:typowy-skrypt} parametrem jest liczba $100$. Jak się później okaże, pola parametrów mogą mieć kształty inne od owalnych; oznacza to wtedy, że akceptują one wartości inne niż liczby. Zobaczymy również, że zamiast wpisywać konkretne wartości w~pola, możemy nakazać komputerowi je obliczać. Ponadto blok może mieć więcej niż jeden parametr. Na przykład blok \code{leć}, znajdujący się mniej więcej w~połowie palety ,,Ruch'', przyjmuje trzy parametry. -Większość bloków komend ma kształt klocków, lecz niektóre, jak \code{powtórz} z~tego samego przykładu, wyglądają jak \emph{klamry}. Większość bloków klamrowych można znaleźć na palecie ,,Kontrola'. Wnętrze klamry jest szczególnym rodzajem pola parametru, który przyjmuje \emph{skrypt} jako parametr. W~przykładowym skrypcie blok \code{powtórz} ma dwa parametry: liczbę 4 oraz skrypt +Większość bloków komend ma kształt klocków, lecz niektóre, jak \code{powtórz} z~tego samego przykładu, wyglądają jak \emph{klamry}. Większość bloków klamrowych można znaleźć na palecie ,,Kontrola'. Wnętrze klamry jest szczególnym rodzajem pola parametru, który przyjmuje \emph{skrypt} jako parametr. W~przykładowym skrypcie blok \code{powtórz} ma dwa parametry: liczbę $4$ oraz skrypt \bigpic{typowy-skrypt-wnetrze} @@ -114,7 +114,7 @@ Kiedy klikniemy zieloną flagę \inlinepic{../common/btn-start}, powinniśmy zob Po naciśnięciu spacji duszek powinien zacząć bez końca chodzić w kółko, ponieważ bloki \code{przesuń} i \code{obróć} są wykonywane współbieżnie. (Aby przerwać program, kliknij czerwony czerwony znak ,,stop'' \inlinepic{../common/btn-stop} na prawym brzegu paska narzędzi). -\subsection{Kostiumy i dźwięki} +\subsection{Kostiumy i~dźwięki} Aby zmienić wygląd duszka, należy zaimportować dla niego nowy \emph{kostium}. Są na to trzy sposoby. Najpierw trzeba wybrać duszka z~zagrody. Następnie, w~pierwszej metodzie, klikamy na ikonie pliku \inlinepic{../common/btn-file} na pasku narzędzi, a~następnie wybieramy polecenie ,,\code{Kostiumy\ldots}''. Ukaże się lista kostiumów z~publicznej biblioteki multimediów, spośród których możemy dokonać wyboru. Drugą metodą jest wybór pliku ze swojego własnego kompuera. Należy w~tym celu kliknąć ikonę pliku, a~następnie polecenie ,,\code{Importuj\ldots}''. Można wtedy wybrać plik obrazu w~dowolnym formacie (PNG, JPEG itd.) obsługiwanym przez przeglądarkę. Trzeci sposób jest szybszy jeśli plik, którego chcemy użyć, jest widoczny na pulpicie: po prostu przeciągnij go do okna \Snap{a}. W~każdym z~tych przypadków obszar skryptów zacznie wyglądać mniej więcej tak: @@ -156,7 +156,7 @@ Warto przy okazji zwrócić uwagę na to, że pierwsze pole parametru na bloku \ Scena ma swój własny obszar skryptów. Możemy wyświetlić jej szczegóły klikając ikonę ,,Scena'' po lewej stronie zagrody duszków. W~przeciwieństwie do duszków scena się nie porusza. Zamiast kostiumów ma \emph{tła} --- obrazki wypełniające cały obszar sceny. Duszki rysowane są na aktualnym tle. W~skomplikowanych projektach często wygodnie jest użyć skryptu sceny do koordynacji działań poszczególnych części programu. -\section{Zagnieżdżanie duszków: kotwice i części} +\section{Zagnieżdżanie duszków: kotwice i~części} \label{sec:zagnieżdżanie-duszków} Czasem dobrze jest stworzyć swego rodzaju ,,nadduszka'', złożonego z~kawałków, które poruszają się razem, ale mogą być osobno względem siebie ustawiane. Klasycznym przykładem może być ciało człowieka złożone z~tułowia, kończyn i~głowy. \Snap{} pozwala nam uczynić jednego z~duszków \emph{kotwicą} złożonego obiektu, a~resztę --- jego \emph{częściami}. Aby zagnieździć w~ten sposób duszki, należy przeciągnąć z~zagrody ikonę duszka, który ma zostać \emph{częścią} złożonego obiektu na znajdującego się na scenie (nie w~zagrodzie!) duszka, który zostanie \emph{kotwicą}. @@ -174,7 +174,7 @@ W~tym przypadku chcielibyśmy animować rękę Alonza. (Ręka została pokolorow \includegraphics[scale=0.4]{../common/alonzo-waving} \end{figure} -\section{Bloki funkcji i wyrażenia} +\section{Bloki funkcji i~wyrażenia} Jak dotąd używaliśmy dwóch rodzajów bloków: ,,czapek'' i~komend. Kolejnym rodzajem jest blok \emph{funkcji}, który ma owalny kształt: \inlinereporterpic{pozycja-x}. Nazywamy go ,,blokiem funkcji'', ponieważ --- podobnie jak funkcja w~matematyce --- kiedy zostaje wykonany, zamiast przeprowadzać jakąś czynność, zwraca wartość, która może zostać użyta jako parametr w~innym bloku. Jeśli przeciągniemy sam blok funkcji do obszaru skryptów i~klikniemy go, obok pokaże się dymek z~wartością zwróconą przez tę funkcję: @@ -200,13 +200,13 @@ Przy pomocy funkcji z palety ,,Wyrażenia'' możemy wykonywać obliczenia: \includegraphics{../common/turtle-says-its-rounded-position} \end{figure} -Blok \code{zaokrąglij} zaokrągla 35.3905\ldots\ do 35, a~blok~\code{+} dodaje do tej liczby 100. Nawiasem mówiąc, choć blok \code{zaokrąglij} znajduje się na palecie ,,Wyrażenia'', podobnie jak~\code{+}, to w~tym skrypcie ma on jaśniejszy kolor i~czarne litery. To dlatego, że \Snap{} używa na przemian ciemnych i~jasnych odcieni kolorów, kiedy zagnieżdżamy w~sobie bloki z~tej samej palety: +Blok \code{zaokrąglij} zaokrągla $35.3905\ldots$ do $35$, a~blok~\code{+} dodaje do tej liczby $100$. Nawiasem mówiąc, choć blok \code{zaokrąglij} znajduje się na palecie ,,Wyrażenia'', podobnie jak~\code{+}, to w~tym skrypcie ma on jaśniejszy kolor i~czarne litery. To dlatego, że \Snap{} używa na przemian ciemnych i~jasnych odcieni kolorów, kiedy zagnieżdżamy w~sobie bloki z~tej samej palety: \bigpic{kolorowanie-w-zebre} Takie \emph{kolorowanie w~zebrę} poprawia czytelność programu. Blok funkcji wraz z~parametrami, a~być może również innymi blokami funkcji, na przykład \inlinepic{zaokraglij-pozycja-x-plus-100}, nazywamy \emph{wyrażeniem}. -\section{Predykaty i obliczenia warunkowe} +\section{Predykaty i~obliczenia warunkowe} Większość funkcji zwraca albo liczbę, jak \inlinereporterpic{plus}, lub łańcuch tekstowy, jak \inlinereporterpic{polacz-witaj-swiecie}. \emph{Predykat} to specjalny rodzaj funkcji, która zawsze zwraca jedną z dwojga wartości \code{prawdę} lub \code{fałsz}. Predykaty mają kształt sześciokątów: @@ -234,7 +234,20 @@ Czasami potrzeba wykonać tę samą czynność bez względu na to, czy jakiś wa \bigpic{predykaty-i-obliczenia-warunkowe-4} -\section{Variables} +\section{Zmienne} + +Wypróbujmy następujący skrypt:\footnote{Blok \code{for}\footnotemark{} również znajduje się w~bibliotece narzędzi; użyj polecenia ,,\code{Importuj narzędzia}'' z~menu ,,Plik'', jeśli nie widzisz ich na palecie ,,Kontrola''.}\footnotetext{Słowa \code{for i = 1 to 10} oznaczają ,,dla $i=1$ do $10$'' --- przyp. tłum.} + +\bigpic{skrypt-kwadratowej-spirali} + +Parametr bloku \code{przesuń} ma postać pomarańczowego owalu. Aby go tam umieścić, należy przeciągnąć taki sam owal będący częścią bloku \code{for}: + +\bigpic{przeciaganie-zmiennej} + +Ten owal to \emph{zmienna} --- symboliczna nazwa reprezentująca jakąś wartość. Powyższy rysunek przedstawia sytuację sprzed zmiany drugiego parametru liczbowego bloku \code{for} z~domyślnego $10$ na $200$ oraz przeciągnięcia do jego środka bloku \code{obróć}. Blok \code{for} wykonuje swój parametr skryptowy wielokrotnie, podobnie jak \code{powtarzaj}, lecz przed każdym razem zapisuje liczbę do zmiennej~\code{i}, zaczynając od swojego pierwszego parametru liczbowego, dodając~$1$ przy każdym powtórzeniu, aż dojdzie do liczby z~drugiego parametru liczbowego. W~tym przypadku będziemy mieć $200$ powtórzeń, najpierw dla $\code{i}=1$, potem dla $\code{i}=2$, następnie $3$ i~tak dalej, aż do $\code{i}=200$ w~ostatnim powtórzeniu. W~rezultacie każdy blok \code{przesuń} rysuje coraz to dłuższy segment łamanej, co nadaje jej wygląd zbliżony do spirali. (Możesz spróbować ze skrętem $90$~stopni zamiast $92$; zobaczysz wtedy, dlaczego nazywamy tego rodzaju obraz ,,kwadratową spiralą''). + +Zmienna \code{i} została utworzona przez blok \code{for} i może zostać użyta wyłącznie wewnątrz jego klamry. Nawiasem mówiąc, jeśli nie spodoba nam się nazwa \code{i}, możemy ją zmienić klikając pomarańczowy owal bez przeciągania go. Pokaże się wtedy okno dialogowe, do którego można wpisać inną nazwę: + \subsection{Global Variables} \subsection{Script Variables} \section{Etcetera}